Romain Depuydt vierde op 20 november 2012 zijn honderdste verjaardag. De schilder, schrijver, dichter, levensgenieter,... is op 8 maart 2013 overleden in het Woonzorgcentrum O.L.V. Gasthuis in Poperinge.
Bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog is Romain amper twee jaar oud. Toch heeft hij als kind de oorlogsjaren in Stavele intens beleefd. De oorlog is nog maar enkele maanden oud als zijn vader spoorloos verdwijnt nadat hij met een vriend met paard en kar naar Poperinge trok om boodschappen te doen. Pas op 28 juli 1919 komt Jules terug thuis, bijna vijf jaar na zijn "uitstapje" naar Poperinge.
Zo groeit Romain tijdens de oorlogsjaren op in de herberg In St. Joseph van zijn grootvader Amandus Verbrigghe, in de Krombekestraat. Op de grote foto zie je de kleine Romain tussen zijn grootmoeder, zijn tante, zijn grootvader en een Frans soldaat op klompen. Op de foto onderaan poseert Romain als driejarig ventje, met mooie witte kraag en strikjes in zijn haar.
Al is het dorp niet aan het front gelegen, toch worden de Stavelnaren dag in, dag uit geconfronteerd met de gevolgen van de Groote Oorlog. Een bombardement op 27 mei 1918 richt veel schade aan. Het café van de grootouders van Romain wordt volledig vernield. 'Al van ver zagen we dat ons huis plat lag’, herinnert Romain Depuydt zich. ‘De poten van de biljart lagen aan de andere kant van de straat.’
In 1993 heeft Romain Depuydt 'de oorlogstribulaties' van zijn vader uitvoering beschreven in het informatieblad De IJzerbode. In 2011 is hij door de VRT geïnterviewd voor het herinneringsproject De allerlaatste getuigen. Hierin vertelt hij niet alleen over zijn vader, maar ook over hoe als kind die Groote Oorlog heeft ervaren:
'Ik zat vaak aan de oever van de IJzer te kijken naar het front. Ik hoorde boem, boem, boem-boem-boem... Als kind besefte ik niet dat het oorlog was...'.
Romain Depuydt ontpopt zich na de oorlog tot een creatieve duizendpoot. Hij tekent, schildert, schrijft niet alleen liedjes maar ook gedichten, toneelstukken en niet te vergeten zijn maandelijkse ludieke rubriek Kwaak in het tijdschrift De IJzerbode.
Ter gelegenheid van zijn honderdste verjaardag is van de meester zelve nog het boek '100 kluchten al weerskanten van de schreve' verschenen, uitgegeven door Drukkerij Schoonaert uit Roesbrugge.
Lees meer over het onvoorstelbare oorlogsverhaal van Jules Depuydt.